Giá cước container toàn cầu sụt giảm có thể báo hiệu tình trạng dư thừa công suất

Giá cước container toàn cầu giảm mạnh do nhu cầu yếu sau Tết Nguyên đán, cùng với tác động từ liên minh hãng tàu mới và tình trạng dư thừa công suất, tạo áp lực lớn lên thị trường vận tải biển.

Giá cước container toàn cầu sụt giảm có thể báo hiệu tình trạng dư thừa công suất

Vận tải container.

Giá cước vận tải container đường biển từ châu Á tiếp tục giảm trong tuần trước, rơi xuống mức thấp nhất kể từ năm 2024 do sự kết hợp của nhu cầu suy giảm sau Tết Nguyên đán, tác động từ các dịch vụ liên minh hãng tàu mới, và tăng trưởng công suất đội tàu.

Giá cước tuyến Á – Âu giảm 11%, xuống còn 2.740 USD/FEU, thấp hơn 14% so với mức đáy năm 2024. Trong khi đó, giá cước tuyến Á – Địa Trung Hải giảm 9%, xuống dưới 3.800 USD/FEU, thấp hơn 10% so với mức thấp nhất năm ngoái.

Tình trạng giảm nhu cầu sau Tết Nguyên đán trên các tuyến này có thể nghiêm trọng hơn bình thường, do các chủ hàng đã tích trữ hàng trước kỳ nghỉ để bù đắp thời gian vận chuyển kéo dài vì phải đi vòng qua Biển Đỏ. Tuy nhiên, giá cước vẫn giảm dù nhiều cảng châu Âu đang bị tắc nghẽn. Một số hãng tàu đã thông báo tăng phụ phí (GRI) vào tháng 4, nhưng phần lớn các đợt tăng giá trong tháng 3 đều thất bại.

Thị trường xuyên Thái Bình Dương: Tăng trưởng tạm thời, áp lực dài hạn

Có dấu hiệu cho thấy nhu cầu tạm thời gia tăng trên tuyến xuyên Thái Bình Dương do các đơn hàng được đặt trước (frontloading) nhằm tránh các đợt thuế quan mới. Tuy nhiên, nếu các biện pháp thuế quan được triển khai hoặc hàng tồn kho đạt mức cao, tình trạng đặt hàng trước sẽ kết thúc, có khả năng khiến nửa cuối năm yếu hơn bình thường.

Triển vọng thuế quan vẫn rất bất định, với hàng loạt yếu tố có thể ảnh hưởng đến thương mại hàng hải:

  • Khả năng tăng mạnh thuế đối với hàng hóa Trung Quốc.
  • Các biện pháp thuế quan trả đũa từ nhiều quốc gia.
  • Đề xuất của USTR về phí cảng đối với tàu đóng tại Trung Quốc.
  • Khôi phục mức thuế 25% đối với tất cả hàng nhập khẩu từ Canada và Mexico, dự kiến được công bố vào đầu tháng 4.

Trong khi đó, Ủy ban Hàng hải Liên bang Mỹ (FMC) vừa mở cuộc điều tra về vai trò của các chính phủ nước ngoài trong việc gây ra tình trạng tắc nghẽn container.

Dấu hiệu dư thừa công suất bắt đầu lộ diện

Mặc dù nhu cầu tương đối mạnh, nhưng giá cước tuyến xuyên Thái Bình Dương cũng tiếp tục giảm trong tuần qua.

Hiện tại, giá cước vận tải tuyến bờ Tây Hoa Kỳ khoảng 2.400 USD/FEU, còn tuyến bờ Đông là 3.500 USD/FEU, thấp hơn 18% so với mức đáy năm 2024.

Ngoài tác động từ việc tái cấu trúc liên minh hãng tàu, sự suy yếu của giá cước trên các tuyến này có thể phản ánh tình trạng dư thừa công suất do đội tàu tăng trưởng quá nhanh. Hiện tượng này từng khiến giá cước sụp đổ vào năm 2023, nhưng đã phần nào được kìm hãm từ đầu năm ngoái do việc chuyển hướng vận tải vòng qua Biển Đỏ làm tiêu hao bớt công suất tàu.

Tuy nhiên, nếu nhu cầu giảm mạnh khi các đơn hàng frontloading kết thúc, và xét đến việc giá cước trung bình toàn cầu vẫn cao hơn 70% so với năm 2019 do khủng hoảng Biển Đỏ, thị trường có thể bị dư thừa công suất ngay cả khi vẫn tiếp tục đi vòng qua châu Phi. Điều này được phản ánh qua việc đàm phán hợp đồng vận tải xuyên Thái Bình Dương đang có xu hướng chốt ở mức giá thấp hơn mong đợi của các hãng tàu.

Diễn biến thị trường vận tải hàng không

Trong lĩnh vực vận tải hàng không, Freightos Air Index ghi nhận giá cước vận chuyển từ Trung Quốc đã phục hồi nhẹ trong tuần trước:

  • Trung Quốc – Hoa Kỳ: trên 5,00 USD/kg.
  • Trung Quốc – châu Âu: hơn 3,80 USD/kg.

Tuy nhiên, có dấu hiệu cho thấy nhu cầu thương mại điện tử đến Bắc Mỹ đang chững lại.

Đối với tuyến xuyên Đại Tây Dương, giá cước đạt 2,43 USD/kg, tăng 15% so với đầu năm. Điều này có thể liên quan đến hoạt động đặt hàng trước để tránh các đợt tăng thuế đối với hàng nhập khẩu từ châu Âu vào Mỹ.